Nhiều CEO muốn có các vai trò mới về AI và HR cần chuẩn bị gì để đáp ứng

Khi trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành một phần quan trọng trong chiến lược tăng trưởng, gần một nửa các CEO trên toàn cầu cho biết họ muốn bổ sung các vai trò liên quan đến AI trong doanh nghiệp. Điều này đặt ra yêu cầu mới cho bộ phận nhân sự: chuẩn bị tổ chức, con người và kỹ năng để thích ứng kịp thời.

Nhu cầu về vai trò liên quan đến AI đang tăng nhanh trong doanh nghiệp

Theo khảo sát CEO toàn cầu năm 2024 của IBM Institute for Business Value, 49% CEO cho biết họ muốn tạo ra các vai trò mới liên quan đến AI trong tổ chức của mình. Tuy nhiên, chỉ 29% trưởng bộ phận nhân sự (CHRO) nói rằng họ đã sẵn sàng để làm điều đó.

Khoảng cách này cho thấy một thách thức rõ ràng: các nhà lãnh đạo kỳ vọng sự thay đổi nhanh chóng, trong khi các hệ thống nhân sự chưa được chuẩn bị đủ để hỗ trợ chuyển đổi.

Trí tuệ nhân tạo đang làm thay đổi cách tổ chức vận hành

Việc ứng dụng AI vào vận hành và ra quyết định đang tăng mạnh ở nhiều ngành. AI không chỉ hỗ trợ tự động hóa công việc mà còn tạo ra những yêu cầu mới về kỹ năng và vị trí làm việc.

Một số vai trò mới có thể bao gồm:

• Người quản lý hệ thống AI (AI operations manager)
  
• Chuyên viên quản trị dữ liệu và kiểm định đầu ra của mô hình (AI quality controller)
  
• Chuyên viên đạo đức AI (AI ethics officer)
  
• Hướng dẫn viên sử dụng AI trong công việc (AI adoption trainer)
  

Đây là những vị trí không có sẵn trong sơ đồ tổ chức truyền thống và cần được thiết kế mới dựa trên năng lực, trách nhiệm và tác động đến các bộ phận liên quan.

Bộ phận nhân sự cần làm gì để chuẩn bị cho thay đổi

Bà Deb Bubb, Giám đốc nhân sự của IBM Consulting, nhấn mạnh rằng HR cần đóng vai trò chủ động, không chỉ phản ứng trước những thay đổi về công nghệ. Dưới đây là ba hành động cụ thể mà bộ phận nhân sự có thể thực hiện ngay:

1. Xây dựng chiến lược lực lượng lao động có tích hợp AI

HR nên làm việc cùng các bộ phận chuyên môn để xác định các kỹ năng liên quan đến AI, phân loại những vị trí bị ảnh hưởng, đồng thời xây dựng kế hoạch đào tạo hoặc tuyển dụng phù hợp.

2. Cập nhật mô hình năng lực (competency model)

Các mô hình năng lực hiện tại cần được cập nhật để phản ánh các kỹ năng mới như: hiểu biết về dữ liệu, khả năng hợp tác cùng AI, tư duy phản biện trong môi trường tự động hóa, và hiểu các nguyên tắc đạo đức trong ứng dụng công nghệ.

3. Thử nghiệm và học từ mô hình nhỏ

Thay vì triển khai trên diện rộng ngay lập tức, HR có thể bắt đầu từ các nhóm nhỏ (pilot teams) – nơi có thể nhanh chóng đo lường hiệu quả, điều chỉnh công cụ AI và cách làm việc trước khi mở rộng ra toàn công ty.

Việc triển khai AI đòi hỏi sự phối hợp giữa lãnh đạo, công nghệ và nhân sự

Theo IBM, việc chuyển đổi số thành công không chỉ là vấn đề của công nghệ, mà là sự kết hợp giữa chiến lược lãnh đạo, năng lực tổ chức và chuẩn bị về con người.

Nếu HR chỉ đóng vai trò hành chính hoặc theo sau, thì các sáng kiến AI có thể không được triển khai hiệu quả hoặc gặp phản ứng từ người lao động. Do đó, nhân sự cần được đưa vào nhóm điều phối ngay từ đầu, cùng thiết kế lại công việc, chính sách và lộ trình phát triển nhân viên.

Khi gần một nửa CEO trên toàn cầu đã có kế hoạch bổ sung vai trò liên quan đến AI, thì HR cần chuẩn bị cho một giai đoạn chuyển đổi lớn trong quản trị con người. Việc sớm hành động sẽ giúp doanh nghiệp không bị chậm nhịp trước các thay đổi do AI mang lại – đồng thời đảm bảo rằng quá trình chuyển đổi này diễn ra một cách có trách nhiệm, bền vững và mang lại lợi ích cho cả tổ chức lẫn người lao động.